Amerika

Amerika

Frå 1500-1700 talet blei Vest-Europa eit sentralt og globalt knyttepunkt. Eit globalt nettverk me kallar den europeiske ekspansjon. Dette var starten av mykje oppdagingar og erobring av nye landområder. Etter ei stund stoppa erobringa å folk starta og bli handelsinteresser og kjøpsmenn.   

Grunn til at europerar strata med ekspansjonen var får og få tak i gull, sølv og andre edel metall. Dei ville også finne sjø vegen ned til Asia på grunn av alt de flotte kryddret dei hadde. Dei kryddera var vert mykje i Europa. Navigasjon og nye skip gjorde det mykje tryggare og seila på opent farvatn.  Denne ekspansjonen hadde alvorlige konsekvensar. Då europerane erobra Amerika resulterte dette i utslettinga av store delar av kontinentets befolkning. Columbus kjem til Amerika og bare nokre få tiår etter dette så døyr fleire millionar av dei indianarane som bode der. Grunn til at så mange millionar dødde var sjukdomar europerane bratte med seg som indianarane ikkje hadde noko motstandskraft i mot. Det store dødsfall hadde store konsekvensar for indianarsamfunna. Dei europeiske sjukdommane rammet alle  fattig, rik, mektig og slavar. Sjukdommane gjor det lett for Europeerne til og starte europeiske samfunn, fordi indianar samfunn forsvant så fort. Sjukdommane som forkjøling, koppar og anna var heilt nytt i Amerika, derfor hadde det ein dødeleg effekt.

Amerika blei etter ei stund ein plass dei eksoterte vare ut frå. Seinare flytta det også meir folk til koloniane i Amerika.    

kjeldar:  http://ndla.no/nb/node/167998?fag=52253        28/10-16 

          

Hei Hei

Kva slags nye tankar, nye møter og nytt verdenbilete er det snakk om ?

-kapitalismen kjem fram får første gang.  Columbus oppdaginga av Amerika. Martin Luther kritisere ar den katolske kyrkja får dei tar betalt får at folk sko få love og sei sine synder. Kritikken blir sett på som farlig mot paven og hans autoritet.  Dette førar til ein splitting av protestantisk kyrk. Det oppstår ein fri tanke gang i vitenskap som ikkje er påvirka av religion.

Kvifor kan det bli feil å bruke omgrepet ”oppdagingar”?

-       For eksempel når Columbus ”oppdaga” Amerika, så er det eigentleg ikkje noko nytt. Det er nytt får dei, men der var folk i Amerika fra før. Og vikingane var over i Amerika før Columbus.

Kva kjenneteiknar renessansen?

﷒     På 1400-1500 talet blei kunst og kultur gjenfødt, det vil sei at det var menneskje som sto i sentrum i staden får gud.

Vildanden

Vildanden

Tematikk: livsløgn

Vildanden handlar om Hjalmar og han kone Gina og deira dotter Hedvig. Alt starta med ein fest hos Hjalamars bardoms venn Gregers. Etter at Hjalamar har dratt frå denne festen, finn Gregors ut at Hjalmar kanskje ikkje er far til Hedvig. Gregors startar då og undersøke om dette faktisk kan var sant. Hjalmar har alltid trudd at fjorten år gamle Hedvig her hans dotter. Gina jobba før får familien til Gregors, der blei ho forført av Gregors far Grosserer Werle. Ginar er usikker på om det er Hjalmar eller Werle som er far til Hedvig. Etter som Gregor fortell dette til Hjelma, klara han ikkje og sjå på Hedvig meir. Han stormar ut av huset mens stakkar Hedvig her heilt hjarteknust. Hedvig vil vise til sin Hjelmar at der er han som er hennas far. Så ho vil skyte si vildanda si, noko som er hennas mest kjærte ting. Gregor klara og over bevise Hjelmar om at Hedvig vil alltid vara hans dotter. Då Hjalmar skal sei unnskyld til Hedvig finnar dei ho død. Hedvig har skotte seg sjølv i brystet.